Care
In de wijk, samen en voor elkaar
Nieuwsbrief Community Care #1
In deze nieuwsbrief lees je meer over het Community Care Concept van Sevagram. Wil je onze ontwikkelingen volgen? Aanmelden voor deze digitale nieuwsbrief kan hier.
Community Care: hoe, wat en waarom?
Wat helpt ouderen om langer en prettiger thuis en in hun eigen wijk te blijven wonen? Naar het antwoord op die vraag gaan we drie jaar lang intensief op zoek. Community Care wordt gefinancierd door ZonMW, ?? en ??. Team innovatie van Sevagram en Zuyd Hogeschool volgen het proces en de projecten op de voet. Zij denken mee over relevante en vernieuwende projecten, vaak onderbouwd vanuit ervaringen elders in het land of vanuit de literatuur. Zuyd Hogeschool onderzoekt in de regio Valkenburg het effect van een aantal geselecteerde projecten en zal de bevindingen in 2025 presenteren.
Sevagram - kartrekker van het project - selecteerde drie, heel verschillende proeftuinen rondom de zorgcentra van Sevagram: Douvenrade Heerlen, Scharwyerveld Maastricht en Oosterbeemd Valkenburg. In de wijken zoeken de drie projectcoördinatoren naar verbinding en samenwerking. ‘Out of the box’ is het devies. ‘Samen’ is het toverwoord: met regionale zorg- en welzijnsorganisaties, maar ook samen met buurtinitiatieven. Doordat zoveel mensen meedenken en meewerken, bundelen we alle krachten en profiteren we optimaal van ieders ervaring. En zo, stapje voor stapje, leren we van en met elkaar. En hopen we van veelbelovende ideeën succesvolle, gewaardeerde en duurzame initiatieven te maken.
Hier lees je meer over Community Care
Drie proeftuinen, drie projectcoördinatoren
De Community Care proeftuinen zijn heel verschillend. Bewust heel verschillend. Er zal immers nooit slechts één ultieme oplossing zijn die op alle plekken even goed zal uitpakken. Maar is volledig maatwerk wel realistisch? Waar ligt die balans? Want daar zoeken we namelijk naar. En dus proberen we, initiëren we en leren we. Samen, van en met elkaar. Elke proeftuin kent zo z’n uitdagingen, elke proeftuin zoekt slimme oplossingen en uiteraard trekken de projectcoördinatoren samen op.
Drie proeftuinen
Parc Douvenrade Heerlen
Scharwyerveld Maastricht
Oosterbeemd Valkenburg
1
Parc Douvenrade Heerlen
in het kort
Parc Douvenrade is een ‘wijkje in een wijk’. Zorgcentrum Douvenrade werd in 2021 afgebroken
en wordt nu opnieuw gebouwd. Eind 2024 komen hier 105 nieuwe bewoners te wonen: grotendeels
psychogeriatrische cliënten. Er zijn 221 seniorenappartementen in Parc Douvenrade.
De bewoners daarvan kunnen straks gebruikmaken van de faciliteiten van het nieuwe zorgcentrum
Douvenrade. Pluspunt: in de dichtstbijzijnde buurten Welten en Benzenrade is er al een
sterk en actief netwerk van professionals en vrijwilligers.
Projectcoördinator Thom Steinbusch: “Vijftien jaar geleden gingen mensen nog met een
sociale indicatie naar het bejaardenhuis: dáár kwam je onder de mensen, daar was het
een stuk gezelliger dan alleen thuis. Die hoop hebben ze nog steeds, maar de realiteit
is nu echt wel anders. Vaak heb ik bij zo’n opnamegesprek gedacht: als alle partijen
beter zouden samenwerken, als de WMO sneller zou werken en als het zorgsysteem met al
z’n regels meer op de praktijk zou aansluiten, dan zou deze mevrouw of meneer nog
prima thuis kunnen blijven wonen. De uitdaging om dat proces te verbeteren,
neem ik graag aan!”
2
Proeftuin Scharwyerveld Maastricht in het kort
Zorgcentrum Scharwyerveld ligt in Maastricht-West. Omringende wijken zijn Malberg, Caberg,
Malpertuis en Oud Caberg: in totaal wonen hier ruim 12.300 mensen, waarvan gemiddeld 27%
45+ is en nog eens 28% 65+. (bron: allecijfers.nl) Pluspunten: de stad Maastricht
zet volop in op verbinden met elkaar, ketenpartners hebben elkaar al gevonden, zitten op
dezelfde lijn en de samenwerking is constructief, goed en plezierig. Grootste uitdaging:
hoe kom je in contact met mensen die thuis nog geen zorg of hulpverlening krijgen?
Projectcoördinator Michalina Skowron: “Ik zie deze baan als het verlengde van sociaal
werk, wat ik voorheen deed. Toen werkte ik vooral met individuele cliënten, nu kan ik
iets beteken voor de hele doelgroep én voor de samenleving. Het is een flinke, bij
vlagen lastige, uitdaging. Maar dit werk past supergoed bij mij. Door samen te werken
met andere partijen en door net iets anders naar de situatie te kijken en creatief
te zijn, kun je iets bijzonder zinvols en waardevols bereiken.”
3
Proeftuin Oosterbeemd Valkenburg in het kort
Beetje dorps nog, heel hoge vergrijzing, bewoners iets meer te besteden dan gemiddeld,
weinig jeugd, veel (zorg)appartementen verspreid over de stad, zorgcentrum Oosterbeemd.
Groot pluspunt: er is al een enthousiast en meedenkend netwerk.
Projectcoördinator Bianca Bertram: “Mensen vragen zich wel eens af waarom Sevagram
dit project coördineert. ‘Jullie zijn toch niet actief in de wijk’ horen we dan.
Maar we staan in Nederland voor de grootste uitdaging ooit in de ouderenzorg.
Willen we dat mensen langer en fijner thuis blijven wonen, dan moeten we wel
intensief samenwerken met z’n allen: het verpleeghuis, de thuiszorg en alle
andere professionals in de wijk, met de bewoners uiteraard en met de mantelzorgers,
met de scholen, de winkels, de verenigingen… Met alles en iedereen die op
welke manier dan ook daar iets aan kan bijdragen. De zorgcentra van Sevagram
kunnen dienen als ontmoetingsplek en wij als coördinatoren vervullen voor nu
de rol als aanjager.”
Projectcoördinator
(Heerlen)
Projectcoördinator
(Maastricht)
Projectcoördinator
(Valkenburg)
In de media:
De Limburger
xx oct 2023
Lees hier het hele artikel
Uitgelicht!
Proeftuin Oosterbeemd
Valkenburg
Bianca over Bianca. “Mijn naam is Bianca Bertram, ik ben getrouwd en moeder van een zoon en een dochter. Vanaf 1 mei 2022 ben ik coördinator Community Care in Valkenburg. Het netwerken in de wijk is voor mij niet nieuw. Door mijn ervaring als wijkcoördinator voelde ik mij meteen als een vis in het water. Ik vind het heel fijn om nieuwe contacten te leggen met partners in de wijk en om mensen met elkaar te verbinden. Ik krijg veel energie van mijn werk en hoop samen met de formele én met de informele partners en de wijkbewoners nog vele mooie initiatieven te mogen opstarten. Zodat de senioren in Valkenburg zo lang en zo prettig mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen.”
Projectcoördinator
In elke nieuwsbrief staat een andere proeftuin even ‘in the spotlights’.
We trappen af met Proeftuin Oosterbeemd Valkenburg en met projectcoördinator Bianca Bertram.
Zes vragen aan Bianca Bertram
1
Waarom bij voorkeur Valkenburg?
“Ik voel me thuis in een ‘dorpse’ setting. Ik werk al 30 jaar voor Sevagram, de laatste jaren als wijkcoördinator in de regio Gulpen/Vaals/Valkenburg. Daarom had ik hier al de nodige contacten en hoefde ik dus ook niet helemaal bij nul te beginnen.”
2
Je werkt nu ruim een jaar in deze functie. Wat heb je geleerd?
“Ik voel me thuis in een ‘dorpse’ setting. Ik werk al 30 jaar voor Sevagram, de laatste jaren als wijkcoördinator in de regio Gulpen/Vaals/Valkenburg. Daarom had ik hier al de nodige contacten en hoefde ik dus ook niet helemaal bij nul te beginnen.”
3
Moet je het concept van Community Care ook intern - binnen Sevagram – ‘verkopen’?
“Natuurlijk ben ik ook de verbindende schakel richting mijn intramurale Sevagram collega’s in Valkenburg. Om dit project te laten slagen, heb ik hun medewerking en ondersteuning ook hard nodig. Ik wil graag de wijk binnenhalen in het zorgcentrum: voor mij mag de harmonie komen repeteren, mogen de kleuters komen dansen, mag de hele buurt aan tafel aanschuiven…. Maar ik realiseer me heel goed, dat soms ook enige creativiteit vraagt van mijn collega’s.”
4
Hoe is de samenwerking met je collega coördinatoren?
“Als wijkcoördinator had ik een solitaire functie. Nu zijn we met z’n drieën: Thom in Heerlen, Michalina in Maastricht en ik dus in Valkenburg. Ik vind het heel fijn om weer ‘echte’ collega’s te hebben waarmee je kunt sparren. We hebben korte lijntjes, zijn gelijkwaardig en trekken daar waar mogelijk en nodig samen op. Zowel Thom als Michalina zijn maatschappelijk werkers, van hun achtergrond en ervaring kan ik veel leren. Ik heb meer ervaring met projectorganisatie, daar kan ik hen weer bij helpen. Elke dinsdagmiddag praten we elkaar bij.”
Bianca: “Tegenwoordig word ik ook wel eens gevraagd om bij een overleg aan te sluiten, in plaats van dat ik mij zelf uitnodig. Zo wil de gemeente Valkenburg op 4 oktober a.s. in de Polfermolen een netwerkbijeenkomst organiseren tijdens de Week van de Ontmoeting en werd ik gevraagd om dat mee te organiseren.”
5
Heb je wat voorbeelden van gerealiseerde projecten / samenwerkingen?
“Absoluut! De opening van de jeu-de-boulesbaan, een mooie Doe Dag samen met ID Verde en Radar, Circus Oosterbeemd, het maandelijkse Mantelzorgcafé ’t Heimgeveul en onlangs de Peuter Vierdaagse samen met de GGD: peuters en ouderen gingen één dag samen wandelen. Een prachtig initiatief, iedereen heeft genoten. En het allermooiste is dat zo’n eerste wapenfeit, tot veel meer mooie samenwerking kan leiden.”
6
Wanneer is de proeftuin voor jou persoonlijk een succes?
“Absoluut! De opening van de jeu-de-boulesbaan, een mooie Doe Dag samen met ID Verde en Radar, Circus Oosterbeemd, het maandelijkse Mantelzorgcafé ’t Heimgeveul en onlangs de Peuter Vierdaagse samen met de GGD: peuters en ouderen gingen één dag samen wandelen. Een prachtig initiatief, iedereen heeft genoten. En het allermooiste is dat zo’n eerste wapenfeit, tot veel meer mooie samenwerking kan leiden.”
Verhalen van onze
netwerkpartners:
uit de dagelijkse praktijk
Proeftuin
Douvenrade, Heerlen
Jinny Middelburg werkt in de Heerlense wijken Douvenrade, Welten en Benzenrade als Buurtschakel bij Meander Thuiszorg:
ze helpt mensen uit de buurt met actuele en mogelijk toekomstige hulpvragen. Hoe ze dat doet? Door mensen, organisaties
en mogelijkheden met elkaar te verbinden: “Veel bewoners van Douvenrade ervaren eenzaamheid. Hun sociale netwerk is klein
omdat ze het, zeker na corona, lastig vinden om de deur uit te gaan en iets te ondernemen. Daardoor is er niet alleen veel
eenzaamheid onder de mensen, maar is er ook nog maar weinig over van de broodnodige gemeenschapszin. Wij willen hen helpen
door hun sociale netwerk te vergroten. Dat begint allemaal met elkaar ontmoeten en elkaar (opnieuw) leren kennen.
We organiseren elke donderdag van half drie tot half vijf uur een laagdrempelige inloopmiddag in De Gasterie: dichtbij, op een vertrouwde locatie, gewoon samenkomen en een praatje maken.
De mensen leren ons kennen en wij hen. Zij weten inmiddels dat wij hen wegwijs kunnen maken als ze vragen hebben over zorg, wonen, financiën, regelingen en welzijn. Zíj hebben ons verteld wat de behoeftes en wensen zijn. ‘Meer bewegen’ werd vaak genoemd, dus starten we nu - samen met Heel Heerlen Beweegt - met een wandelclub, al dan niet met rollators/rolstoelen. Na de zomer nodigen we ook bewoners uit de buurt uit voor de inloop. De groep wordt daardoor groter en gevarieerder. Wij helpen bij het opstarten van initiatieven, maar de mensen zullen het uiteindelijk zelf - met een beetje ondersteuning van onze kant - moeten doen. Dat kan alleen als je ook kartrekkers weet te vinden; mensen met ideeën en energie om iets nieuws op te pakken. Onder andere via Standby hopen we meer ‘krachten’ te leren kennen; die zijn echt goud waard.”
Proeftuin
Oosterbeemd, Valkenburg
Lilian Frusch biedt als mantelzorgconsulent individuele ondersteuning maar ook groepsondersteuning aan mantelzorgers in de breedste zin van het woord. En daarmee, indirect, natuurlijk ook aan de mensen waar zij voor zorgen. “Zo’n Community Care project is hartje doelgroep voor ons, hier kunnen wij informeren en ondersteunen en kennis en ervaring delen met een hele groep. Eind 2022 was ons eerste mantelzorgcafé in De Gasterie van Oosterbeemd. We hebben het groots aangepakt: met een high-tea en met een officiële opening door wethouder Jef Kleijnen. Die eerste bijeenkomst hebben we uitgelegd wie we zijn en wat het Steunpunt Mantelzorg voor de mensen in Valkenburg kan betekenen. Er is een passende naam bedacht voor de inloop: ’t Heimgeveul. Aan de ongeveer 40 bezoekers hebben we toen ook gevraagd over welke onderwerpen ze meer wilden weten. Sindsdien zijn er verschillende themabijeenkomsten geweest. Over eenzaamheid bijvoorbeeld. We hebben ook een casemanager en een mantelzorgmakelaar uitgenodigd om te vertellen over hun werk. Er is gesproken over de mogelijkheden en onmogelijkheden van euthanasie en ook over welke stappen je moet zetten als je naar een verpleeghuis, een aanleunwoning of een 0-tredenwoning wil verhuizen.
Ook de professionals in Valkenburg weten ons nu beter te vinden en andersom: wij hen ook. Opzet geslaagd, dus we gaan zo verder.
De ‘truc’ is volgens mij het laagdrempelig contact, de korte lijntjes en het met elkaar in gesprek gaan en blijven. In Valkenburg gaat dat heel gemakkelijk.” Meer weten over het maandelijkse mantelzorgcafé in Valkenburg? l.frusch@mantelzorgzuid.nl of 06-83668181
Proeftuin
Scharwyerveld, Maastricht
Samenwerking met dagbesteding Radar
In zorgcentrum Scharwyerveld bevindt zich ook de lokale dagbesteding van Radar. Huub Knoren (76) is hier elke werkdag van de week.
Toen aan zijn groep gevraagd werd wie af en toe een bewoner van het zorgcentrum wilde begeleiden naar bijvoorbeeld een activiteit,
stak hij meteen zijn hand op. Hij heeft er geen seconde spijt van gehad. Elke woensdagmiddag gaat Huub met de lift naar de vierde
verdieping van Zorgcentrum Scharwyerveld. Hij belt netjes aan bij ‘zijn mevrouw’ en begeleidt haar met haar rollator naar beneden
naar een activiteit.
Het is leuk en dankbaar werk omdat ik iemand kan helpen. Het is een kleine moeite, nog geen tien minuutjes. Je moet elkaar wel leuk vinden, denk ik.
“Soms zijn mensen niet zo vriendelijk, maar deze mevrouw - ze is al 93! - vind ik heel aardig. Ik zie haar ook zo wel eens, hier in het gebouw. Dan zeg ik altijd even goedendag. Soms maken we een praatje, over het weer of zo. Dat vindt ze leuk, en ik ook trouwens.” Zou Huub meer mensen af en toe willen ophalen? “Ja! Direct! Als ze het zouden vragen, zou ik dat heel graag doen. Ik hou van gezelligheid en ik wil graag iets voor iemand betekenen.”
Contact
Meer weten over de onderwerpen uit deze nieuwsbrief? Stuur een mail naar communicatie@sevagram.nl onder vermelding van ‘community care’. Ook ideeën en suggesties voor de nieuwsbrief zijn van harte welkom op dat mailadres en nieuwe netwerkpartners en lezers uiteraard ook. Aanmelden kan via…
In de volgende nieuwsbrief
gaat Pim Steerneman, voorzitter Raad van Bestuur van Sevagram, in op de strategische visie achter Community Care en zetten we de proeftuin Maastricht in de spotlights.